April 2015 – Stel, je hebt een bloeiend bedrijf. En ineens gaat het iets minder goed. Je hebt geen idee waarom en zit met je handen in het haar. Wat nu? 

Zou jij chef Gordon Ramsay inhuren? Of kies je liever iemand die met zachte hand en zalvende woorden aan de slag gaat om ‘je zaak’ weer in beweging te krijgen?

Na een paar intensieve dagen met Ramsay in een ten dode opgeschreven bistro of restaurant gaat het vaak weer de goede kant op. Waarom zou zijn methode niet in jouw organisatie werken? Ik zie ‘fucking veel’ overeenkomsten met ondernemingen in andere branches.

Denk je dat de inzet van Gordon voor jou een Business Nightmare zal worden? Of zie je op tegen de confrontatie?

Een ding is zeker: Ramsay neemt geen blad voor de mond. Ik kijk regelmatig een aflevering uit zijn Kitchen Nightmares-serie en ben fan van de grofgebekte maar uiterst integere chef. Hij heeft gewoon gelijk.

Hoe knap en confronterend eerlijk zijn methode is, begrijp je pas goed als je de laatste scene van een aflevering ziet. Het kan handig edit- of omkoopwerk zijn om de eigenaar van een dramatisch slecht lopend restaurant van ‘geen naam’ naar ‘faam’ te brengen, maar dat geloof ik niet. Daarvoor heeft top chef-kok Ramsay teveel te verliezen. We zien in mijn ogen een oprechte business entrepreneur aan het werk die weet wat hij doet en gaat voor het best haalbare resultaat: hoe krijgen we de zaak weer in beweging?

Zijn werkwijze in het kort

Om een slecht lopend restaurant weer op de rit te krijgen, beoordeelt Gordon het interieur, het personeel inclusief leiding, de kaart en de keuken. Toppunt is vaak het uitstapje naar de koeling. Wacht dan even met het verder oppeuzelen van je wokkel of blokje 48+.

Ook niet onbelangrijk: ken je concurrentie en wat wil de markt?

Heb je geen idee waar dit over gaat? Check dan het Youtube kanaal Gordon Ramsay Kitchen Nightmares.

Ik leg Gordons confronterende werkwijze direct over een ‘niet optimaal’ gerunde onderneming. En laten we eerlijk zijn: het kan altijd beter. En dan niet door duimschroeven aan te draaien, personeel te koeioneren en net te doen alsof de markt op jouw product of dienst zit te wachten. Die tijden liggen ver achter ons. Al lijken de meeste organisaties geen flauw benul te hebben van wat een markt van hen eist.

Luisteren!

‘Gebruik je zintuigen’, was een belangrijk motto van de in 2014 overleden regisseur George Sluizer (o.a. speelfilm Spoorloos). En dat is precies wat je moet doen om je bedrijfsvoering scherp en bij de les te houden. Goed werkgeverschap begint met luisteren, luisteren en nog eens luisteren. Gordon kan dat als geen ander.

Maar hij gebruikt ook zijn mond.

Laat je niet afleiden door zijn enthousiast gebezigde ‘four letter’-vocabulary en je zult toch echt moeten concluderen dat hij een messcherpe analyticus is die gevoeligheden zonder enige weerstand of excuus open-en-bloot legt, door de directie te zeggen wat het personeel vaak niet durft. En ‘door te pakken’ en te vragen wat hij – de eigenaar is meestal een stronteigenwijze ‘hij’ – hieraan gaat doen.

Zijn aanpak start met interviews die hij bij voorkeur afneemt tijdens het serveren van zijn lunch. Hiermee legt hij de basis voor terugkoppeling naar de chef, heel confronterend ten overstaande van het gehele personeel. Dat dit tot een reeks van pijnlijke situaties leidt, zal je niet verbazen. Vertaald naar een zakelijke omgeving – denk even aan je eigen situatie – weten directies en leidinggevenden dergelijke confrontaties bij voorkeur te vermijden.

Uitstel van executie

Je kunt theorieën implementeren tot je een ons weegt, uiteindelijk blijft ook jouw business mensenwerk. Vertaal een analyse van gedrag en een eerlijke interpretatie van feedback eens naar een werkbare terugkoppeling naar je bedrijf. Een strategie is een goed begin, maar werk deze eens uit naar tactiek en uitvoering. Peter Drucker:

‘Culture eats strategy for breakfast.’

Gordon Ramsay laat zien hoe snel verbetering werkt. En als hij het kan – met totale inzet en overgave van het voltallig personeel, inclusief de van fors ego voorziene baas (m/v/x) – waarom zou het jouw organisatie dan niet lukken?

The heart of the matter

Probeer het zelf eens. Vraag personeel naar hun wensen en behoeften. Doe dit door te zorgen voor een soepele interne communicatie, bijvoorbeeld via je afdeling HR. Dit is wat je wilt: ‘Tevreden werknemers: de perfecte ambassadeurs van je bedrijf!  – lees deze blog van content specialist Lilian Havermans maar eens.

De kern van elke organisatie zijn de werknemers die zijn aangenomen om voor jou te werken. Zij vormen het kloppend hart van je organisatie. Wees zuinig op je werknemers! Zij geven je terug wat je nodig hebt om je organisatie topfit te maken en te houden. Daarvoor heb je echt niet altijd externe adviseurs nodig.

Inspiratie

Op 19 maart 2015 bezocht ik de Beter Ondernemen Show  van AFAS (editie 2017 staat wel online, red.) en daar kwam de hierboven beschreven wijsheid al binnen vijf minuten naar boven drijven. In een zaal met ruim 300 onrustige HR-medewerkers kwam de onvrede over de starre top-down situaties bij veel bedrijven direct aan de orde.

We weten het allemaal wel. Maar we doen er zo weinig mee. Zonde.

Interviews

In de praktijk zijn mijn vragen vaak te kritisch voor de directie of MT die ik interview of spreek. Veel leidinggevenden vinden het dood- en doodeng: teveel confrontatie, vragen stellen waar nog geen antwoorden op zijn, of aangesproken worden op een visie die ontbreekt.

Het kader dat ik geef gaat altijd over verandering. Van de ene situatie naar de volgende, groeien met babystapjes, aansluiten op de behoefte(n) van hun markt en personeel.

Om ‘next level’ te komen, is eerlijk zijn over je organisatie onontbeerlijk. Dat geldt voor directie en voor werknemers. Transparantie en openheid geeft duidelijkheid over de bedrijfswaarden. En veiligheid.

Elke aflevering van Kitchen Nightmares eindigt er mee:

We zijn weer samen, we weten van elkaar wat er moet gebeuren, we weten wie welke verantwoordelijkheden op zich neemt. Als we het samen doen, komen we verder.

En ja, soms moet je dan door de zure appel heen bijten. Zonder wrijving geen glans. Ik ben niet bang om confrontatie aan te gaan. Jij?