25 april 2015 – Chaos zie ik als een complexe vorm van orde. Grafisch ontwerp en vormgeving van communicatiemiddelen gaan voor mij over ‘orde scheppen in chaos’. Die orde breng ik aan door een afgesproken betekenis te geven aan een boodschap en de ontvanger (doelgroep) waardevol houvast te geven. De belangrijkste doelen zijn begrip, blijvende kennis en vervolgactie.

Vanaf 1992 omarm ik grafisch ontwerp en kies bewust voor redactionele vormgeving. Ordening van begrijpelijke informatie is cruciaal voor begrip van aangeboden kennis. Wat daarna gebeurt, is aan de ontvanger.

In de jaren 90 ontwerp ik aan de lopende band folders, brochures, boeken, magazines, kwartaalberichten, nieuwsbrieven, kranten, jaarverslagen en websites. De bottleneck bij ontwerp van drukwerk is vaak de organisatie van de content. Teksten en beelden op de juiste manier van de opdrachtgever krijgen was (en is nog steeds) een lastig werkje.

Het kost tijd, en daarmee geld, als dit proces niet efficiënt en soepel gaat. Projectmanagement is een belangrijke methode om communicatiemiddelen te realiseren.

De plank

Op een gegeven moment vind ik dat deze projecten teveel tijd kosten. Het duurde mij veel te lang om aangeleverde teksten en beelden van een opdrachtgever op waarde te schatten en een plek in een communicatiemiddel te geven. Opdrachtgevers komen namelijk graag terug op hun beslissingen omdat het ontwerpproces meestal niet stap-voor-stap werd vastgelegd maar hen wel stap-voor-stap inzichten geeft. Logisch, want hun voorstellingsvermogen is beperkt.

Om onhandige situaties te vermijden, stelde ik een redactioneel ontwerp op waarin ik schematisch aangaf wat ik qua invulling van mijn opdrachtgever verlang: overzichtelijk pagina voor pagina en voor iedereen continu te volgen, want ik geef telkens updates. Dit heet een plank.

Bijvoorbeeld voor een brochure of website geef ik per pagina aan welke informatie (foto, tekst / hoeveelheid woorden, grafiek) op welke plek komt. De opdracht aan mijn opdrachtgever is om bij de aangegeven artikelen de bijbehorende tekst te leveren, bij voorkeur voorzien van kwalitatief en bruikbaar beeldmateriaal. Bij mijn ‘plank’ sluit ik altijd een planning en een offerte bij. Zie bovenstaande illustratie. Voor online publicaties werkt dit eigenlijk vergelijkbaar.

Geruststellend overzicht

De plank is een geruststellend overzicht en geeft een goed beeld van wat een klant qua tijd, kosten en vorm verwachten kan. De tijd die ik steek in deze voorbereiding vertaalt zich ruimschoots naar uitwerking en eindresultaat. En kosten! Niet alleen voor mezelf is dit document (plank) een hulpmiddel: ook de fotograaf, illustrator, tekstschrijver en zelfs drukker en webbouwer kunnen er prima mee uit de voeten.

De discipline is dagelijks (incrementeel) vernieuwen van de status en de deelnemers op de hoogte houden.

Ordening van informatie speelt in mijn projecten nooit een bijrol. Het is een uitgangspunt om te zorgen dat een boodschap duidelijk overkomt.

Geen drukwerk meer

Ontwerpen doe ik nu nog sporadisch. Ik leerde enorm veel van complexe projecten zoals jaarverslagen, soms wel in vijf talen, uitgebreide websites en langlopende campagnes. Door de projecten die ik mocht doen voor grote organisaties als Rodamco (nu Unibail-Rodamco), Buhrmann (nu Corporate Express) en Loyens & Loeff leerde ik uit de chaos van aangeleverde informatie ordelijke uitgaven te maken. Redactionele vormgeving helpt me daarbij. Ook nu nog.

Serie: deel 1 / deel 2 / deel 3